| 2007 |
| 11-02-2007 - "Het Judasevangelie" : John van Schaik |
| Dr. John van Schaik studeerde af op de middeleeuwse mystiek van Jan van Ruusbroec. Hij is gespecialiseerd in de geschiedenis van het traditionele en het esoterische christendom. John van Schaik is werkzaam als directeur van het Origenes Instituut in Zeist, dat ten doel heeft het gesprek tussen het esoterisch christendom en het “kerkchristendom” te stimuleren en daartoe onder meer studiedagen en cursussen organiseert. De laatste jaren was er veel belangstelling voor het Thomasevangelie. Vorig jaar deed de ontdekking van het Judasevangelie veel stof opwaaien. Judas Iskariot, tot nu toe bekend als de verrader van Jezus, wordt hierin afgeschilderd als een vroom man, die verraad pleegde omdat Jezus dat van hem verlangde. Over dit Judasevangelie spreekt dr. John van Schaik. |
| 11-03-2007 - "Opkomst en ondergang van de Coornhertliga" : Hans Smit |
| Hans Smits was journalist bij het Parool, het Algemeen Handelsblad, het NRC Handelsblad en Vrij Nederland. Vervolgens gaf hij als freelance journalist trainingen in onder meer Kazachstan en de Bosnisch-Kroatische federatie. Hij is nu werkzaam als docent bij het Centrum voor Communicatie en Journalistiek aan de Hogeschool Utrecht. Hij werkt aan een boek over de Coornhertliga. Dirk Jansz. Coornhert, geboren in 1522 in Amsterdam en gestorven in 1590 in Gouda (en begraven in de Sint Jan), was Nederlands eerste criminoloog. Hij schreef over strafoplegging, vrede en verdraagzaamheid. In zijn voetspoor bloeide in de jaren zeventig van de vorige eeuw de Coornhertliga, met onder anderen de advocaat Bakker Schut als boegbeeld. Vandaag de dag lijdt de Coornhertliga een slapend bestaan. |
| 14-10-2007 - "Op zoek naar nieuw evenwicht" : Mgr. Philippe Bär |
| Mgr. Philippe Bär, oud-bisschop van Rotterdam. De afgelopen jaren zijn we geconfronteerd met de nodige schokken en verrassingen: het af en toe op schrille toon gevoerde integratiedebat, de politieke opkomst van en de moord op Pim Fortuyn en vervolgens de moord op Theo van Gogh, de sterk negatieve uitkomst van het referendum over de Europese grondwet, ongerustheid over de sexuele moraal, zeker onder jongeren, de voortgaande leegloop van traditionele kerken tegenover een groeiende aanhang van evangelische bewegingen. Dit zijn zeer uiteenlopende uitingen van een maatschappij op drift of, om het positief te formuleren: “op zoek naar nieuw evenwicht”. |
| 18-11-2007 - "Ik wil het kwaad in de ogen zien" : Tjeu van den Beek |
| Dr. Van den Berk studeerde theologie in Rome, Lyon en Nijmegen. Hij promoveerde bij professor Schillebeeckx op een studie over Bonhoeffer. Hij doceerde tot voor enkele jaren aan de Katholieke Theologische Universiteit in Utrecht, “Verdring het onbewuste niet, maar ga de confrontatie ermee aan”, zo herhaalt de theoloog Tjeu van den Berk met instemming de psycho-analyticus Carl Jung. Mensen zijn niet alleen maar kinderen van het licht, maar verenigen zowel het goede als het kwade in zich. Dat kunnen ze maar beter erkennen. Want juist als mensen in de geschiedenis dachten dat ze het kwaad geheel konden uitroeien, leidde dat tot wereldoorlogen. Het gaat er niet om volmaakt te worden, maar volledig te worden. “Ik wil het kwaad in de ogen zien” |
| 02-12-2007 - "Pleidooi voor kwetsbaarheid - het vermogen tot relativeren als kernwaarde van onze samenleving" : Dick Pels |
| Dr. Pels is socioloog, publicist en voorzitter van de links-liberale denktank Waterland. Hij werkte meer dan dertig jaar als wetenschapper, was hoogleraar, promoveerde cum laude op een filosofische verhandeling over macht en eigendom en publiceerde boeken o.m. over de sociaal-democraat Jacques de Kadt en over Pim Fortuyn. “In het bekende rijtje kernwaarden van onze beschaving schittert er één door afwezigheid. Juist in de zachtheid en kwetsbaarheid van de democratie schuilt haar grootste kracht “. “Het belangrijkste argument voor de superioriteit van onze cultuur is niet dat wij de morele waarheid in pacht hebben, maar ligt juist in ons vermogen te relativeren” Twee uitspraken van Dick Pels waarin hij invulling geeft aan het thema van het Agnietenconvent: ‘op zoek naar nieuw evenwicht’. |
| 2008 |
| 17-02-2008 - "Vrijgevochten, wat nu?" : Bart-Jan Schokking |
| Schokking spreekt als filosoof en ervaringsdeskundige: hij is met zijn bureau Cruseon betrokken bij de nationale- en regiogrens overschrijdende rampenbestrijding en werkt met de calamiteitenteams aan nieuwe netwerkstructuren voor een betere samenwerking. Daar wordt hij dagelijks met deze controverses geconfronteerd. Vrijheid is voor de moderne mens het hoogste goed. Iedereen die meende over hem te kunnen beschikken werd uit zijn wereld verdreven; het individu beschikt voortaan uitsluitend zelf over zijn leven. In de afgelopen eeuwen heeft hij de koning van zijn troon verjaagd, de adelstand onteigend, beelden gestormd en de wankelende maatschappelijke zuilen omgestoten. De nieuwe religie rond individualiteit ontwikkelde zich snel en massaal. Nu tekenen de nadelen zich af: waar treft hij nog samenhang en zin? Volgens filosoof-jurist Bart-Jan Schokking is het tijd om na te denken over nieuwe maatschappelijke structuren, die gebaseerd zijn op individuele vrijheid. Die zouden te vinden kunnen zijn in een manier van denken, waarin de paradox centraal staat. In een interactieve lezing zal Schokking samen met zijn gehoor zoeken naar een nieuwe samenhang aan de hand van een aantal controverses die doorwerken op de democratie, het gezin, het werk en de religie: • Leiderschap versus democratie. • Lokale, regionale en nationale identiteit versus een globale samenleving. • Het eigenzinnige individu versus sociale en religieuze verbondenheid. |
| 09-03-2008 - "Een kwestie van vertrouwen" : Hans Krikke |
| Hans Krikke is onderzoeker, journalist, schrijver en documentaire maker. Hij heeft verschillende boeken gepubliceerd, schrijft voor meerdere bladen en maakt voor verschillende omroepen documentaires. Als journalist is hij gespecialiseerd in de multiculturele en multireligieuze samenleving. Over moslims zegt hij dat de berichtgeving eenzijdig en destructief is en dat het dagelijks bombardement van negatieve kwalificaties een desastreus effect heeft op hun welzijn : ”hoe hou je je overeind als de samenleving alles wat je bent, doet, denkt en gelooft afwijst” Hoe komen moslims, christenen en anderen tot structurele vormen van onderlinge en wederzijdse hulp ? Wat zijn de mogelijkheden, de uitdagingen en de blokkades, wat scheidt ons maar vooral wat bindt ons ? Hoe bouw je bruggen van vertrouwen ? |
| 07-04-2008 - "Nieuw evenwicht in de samenleving en in het sociaal beleid" : Hannie van Leeuwen |
| Hannie van Leeuwen nam vorig jaar na twaalf jaar afscheid van de Eerste Kamer. Dat betekende voor haar geen afscheid van de politiek, in juni 2007 trad ze namelijk toe tot het partijbestuur van het CDA. Eerder was ze twaalf jaar lid van de Tweede Kamer en was ze als gemeenteraadslid en wethouder actief in Zoetermeer. in de Eerste Kamer heeft ze zich vooral ingezet voor het sociale beleid. Zo speelde zij in 2005 een belangrijke rol bij de behandeling van de Zorgverzekeringswet. Hoezeer haar inzet als politica gewaardeerd wordt, blijkt uit de naar haar vernoemde bijzondere leerstoel “participatie van patiënten en burgers bij gezondheids-beslissingen” aan de Vrije Universiteit. Evenzeer blijkt dat uit de toekenning van de Adriaan Borstprijs (verleend door de stichting Christelijk Sociaal Congres) in verband met haar activiteiten op het terrein van het christelijk–sociaal handelen. In haar dankwoord verwees zij naar een uitspraak van Thomas van Aquino, dat rechtvaardigheid en barmhartigheid niet zonder elkaar kunnen, waarop zij concludeerde: “Het zoeken van balans, het brengen van sociale samenhang, zal van ons allen moed en karakter vragen.” |
| 20-04-2008 - Ubuntu ...... Afrikaanse spiritualiteit voor onze zoektocht naar nieuw evenwicht" : Maria van den Boer |
| Maria van den Boer is als socioloog jarenlang werkzaam geweest in Afrika, onder meer voor UNICEF. Als voorzitter van een stichting ondersteunt zij in Afrika kleinschalige projecten. Daarnaast heeft zij een aantal artikelen gepubliceerd in het tijdschrift Bres. Ubuntu verwijst naar het eeuwenoude, Afrikaanse spirituele gedachtegoed waarbij de menselijke verbondenheid centraal staat : ‘ik ben omdat wij zijn‘. De waarheids- en verzoeningscommissie in Zuid Afrika is erop gebaseerd en mensen als Mandela en Tutu zijn er diepgaand door gevormd. Ubuntu wordt het geschenk van Afrika aan de wereld genoemd. |
| 26-10-2008 - "De inzet van allochtonen op de arbeidsmarkt - belemmeringen en kansen" : Navid Otaredian |
| In 1984, bijna 25 jaar geleden, vluchtte Navid Otaredian, als jong student, van Iran naar Nederland. Met succes studeerde hij civiele techniek aan de Technische Universiteit in Delft. Hij begon zijn loopbaan bij Rijkswaterstaat en leverde goed werk maar desondanks gaven zijn meerderen hem niet het vertrouwen om een manager te worden. Dit vertrouwen kreeg hij echter wel toen hij na een aantal jaren hoofd constructieafdeling van het ingenieurs bureau BVN werd, waar hij met succes leiding gaf aan een grote groep constructeurs en projectleiders. Als geen ander weet Navid Otaredian hoe moeilijk het is om als hoogopgeleide allochtoon een geambieerde werkplek te verkrijgen. Door keihard te werken en nooit op te geven geeft hij sinds 1999 met succes leiding aan zijn eigen ingenieursbureau en re-integratiebedrijf in Delft. Hij heeft een bestuursfunctie bij het MKB te Delft, is voorzitter van de Internationale Business Club Netwerk, voorzitter van Iraanse wetenschappers vereniging in Nederland (ISAN) en is de trekker van de Economen Forum en de taskforce Succesvol Kleurrijk Ondernemen. Zijn hart ligt bij het begeleiden van allochtonen, vrouwen en ouderen die een plek op de Nederlandse arbeidsmarkt willen verwerven. |
| 23-11-2008 - "Wat drijft een rabbijn in deze tijd? - De betekenis van de Joodse religie" : Marianne van Praag |
| Mevrouw Van Praag is basisschoollerares, moeder en nu ook rabbijn. Ze was reisleider in Israël en gaf lezingen over het Jodendom voor allerlei groepen. Ook was ze actief in de Haagse Liberale Gemeente. Dit jaar studeerden vijf studenten af als rabbijn voor liberaal-joodse gemeenten in Nederland. Vier daarvan zijn vrouw. Eén van hen is Marianne van Praag. Wat dreef haar om de zware vijfjarige studie op te pakken ? Waarom wilde ze rabbijn worden, terwijl ze niet gelovig was ? En hoe wordt je als vrouw ontvangen in een geloofsgemeenschap waarin de vrouw traditioneel op de tweede plaats komt ? Wat ziet zij nu ze rabbi is als haar opdracht? Vragen die betrekking hebben op de betekenis van het joodse geloof in deze tijd en waar zij in haar lezing op in zal gaan. |
| 14-12-2008 - "De religieuze kunst en de emancipatie van geloofsgenootschappen" : Ranti Tjan |
| Ranti Tjan is sinds augustus 2004 directeur van het Gouds museum, een museum dat zich kan meten met musea van veel grotere steden dan Gouda. Ranti Tjan is ook een ambitieuze directeur zoals blijkt uit de vele tentoonstellingen in het museum, de oprichting van het Nationaal Farmaceutisch Museum, de activiteiten van de Firma Van Drie en recent de manifestatie Beeldenstorm 1566 – 2008. Gouda kende en kent vele geloofsgenootschappen. Bijzonder is dat in 1566 de Beeldenstorm wel in de Hollandse steden woedde, maar niet in Gouda. Het museum is (mede daardoor) een schatkamer van de religieuze kunst van de geloofsgenootschappen, die in Gouda door de eeuwen heen hun plaats hebben gevonden. Wat was en is de betekenis van kunst voor geloofsgemeenschappen? Waardoor woei de Beeldenstorm hier over en bleven de geloofsgemeenschappen tolerant t.o.v. elkaar ? Op welke wijze gaat de Islam een rol spelen in het museum? Hoe verhoudt hedendaagse kunst zich met religie? |
