| 2015 |
| 18-01-2015 - “Filosofie, ethiek en de medische technologie” : Jan Vorstenbosch |
| Jan Vorstenbosch is universitair docent Ethiek aan de faculteit Wijsbegeerte en senior-onderzoeker bij het Ethiek Instituut aan de Universiteit Utrecht. Patiëntendossier, chirurgische en zorg-robots, zelftests voor genetische aanleg, het zijn voorbeelden van technologieën waarvan de kranten vol staan. Hoe gaat de mens daarmee om? In hoeverre wordt de menselijke waardigheid en de menselijke autonomie aangetast? Het zijn vragen die veel morele problemen met zich meebrengen. |
| 15-02-2015 - “Privacy na de digitale revolutie” : Marjan Slob |
| Drs. Marjan Slob is filosoof en publicist en werkt in opdracht van verscheidene insti-tuten (o.m. de WRR, het Rathenau Instituut en de Deltacommissaris) aan het verdiepen van ideeën en inzichten. Zonder dat we dat ons bewust zijn wordt allerlei informatie over ons verzameld om commerciële- en om veiligheidsredenen. Wat is de essentie van privacy, wat stelt privacy nog voor na de digitale revolutie en moeten we privacy inleveren voor onze veiligheid? |
| 22-03-2015 - “Kwetsbaar leve – En hoe theologie de 21e eeuw kan overleven” : Christa Anbeek |
| Professor Christa Anbeek is hoofddocent existentiële en levensbeschouwelijke re-flectievaardigheden aan de Universiteit voor Humanistiek en bijzonder hoogleraar remonstrantse theologie aan de Vrije Universiteit. ‘Wij zijn fundamenteel afhankelijk van elkaar, en kwetsbaarheid is geen tekort maar juist een waarde in het bestaan.’ Religies zijn zoektochten, de route gaat langs de oervragen van het bestaan. We zijn benieuwd naar de vindplaatsen die Christa Anbeek ons aanreikt en waarover wij met elkaar van gedachten kunnen wisselen. |
| 19-04-2015 - “En de mens speelt met de tijd – Over de samenhang bij het evolutieproces en de rol daarin van de mens”: Allerd Stikker |
| Allerd Stikker volgde een opleiding tot scheikundig ingenieur met specialisatie fysische technolo-gie , was 10 jaar lang president-directeur bij scheepsbouw concern Rijn-Schelde-Verolme. In zijn boek , “En de mens speelt met de tijd -- Drie vensters op de eeuwigheid” , beschrijft ir. Al-lerd Stikker op een boeiende wijze het evolutieproces van het heelal , het ontstaan van leven op aarde en het- door een relatief kortstondige sprongsgewijze groei - zelfreflecterend bewustzijn van de mens , de homo sapiens ! |
| 27-09-2015 - Palestina/ Israël, land van christenen, joden en moslims: Gied ten Berge |
| Drs. Gied ten Berge, socioloog, theoloog, vredesactivist, voorzitter van het Steuncomité Israëlische Vredes- en Mensenrechten-organisaties en medeoprichter van de Stichting Kairos Palestina Nederland. In zijn presentatie wil Gied ten Berge ons de veelheid aan opvattingen laten zien die er bestaan over het Land, waar sinds 1948 de staat Israël is gevestigd. Ook zal hij ingaan op de bijzondere betekenis die het Land voor de drie grote religies heeft. Zijn onderzoek naar de verschillen en geschillen onder christenen, joden en moslims over het land, vastgelegd in het boek met de hierboven aangegeven titel, toont aan dat we met recht kunnen spreken van een religieus gelaagd conflict. |
| 25-10-2015 - Economie: machtsfactor, ideologie of wetenschap? : Nico Nijs |
| Drs. Nico Nijs, econoom en registeraccountant. Technologische ontwikkeling. Sinds de zestiger jaren van de vorige eeuw heeft de technologie een adembenemende ontwikkeling doorgemaakt. De vergroting van de rekenkracht en toename van betaalbare opslagcapaciteit in de digitale wereld, hebben elke dag nieuwe mogelijkheden tot gevolg voor alle aspecten van het dagelijks leven. Dit betreft het bestuur, de ondernemingen en de individuele mensen. Hierdoor is geen enkele organisatie, hoe oud of groot dan ook, meer veilig voor de toekomst. Als gevolg hiervan krijgen de aspecten ‘macht’, ‘ideologie’ en ‘wetenschap’ in de ‘Economie’ een andere inhoud. |
| 22-11-2015 - “Goed” en “kwaad” in het economisch denken en handelen: Johan Graafland |
| Prof. dr. Johan Graafland, hoogleraar Tilburg School of Economics and Management, econoom en theoloog gespecialiseerd in filosofie van de economie, economische ethiek, bedrijfsethiek/maatschappelijk verantwoord ondernemen en christelijke visie op economie. In 2012 publiceerde de Tsjechische filosoof-econoom Sedlácek het spraakmakende boek 'De Economie van goed en kwaad. De zoektocht naar economische zingeving van Gilga-mesh tot Wall Street'. Met dit boek wekte Sedlácek internationaal de interesse voor het debat over ethiek en economie bij een ongekend breed publiek: kunstenaars, filosofen, politici, journalisten, studenten en intellectuelen. Sedlácek geeft in zijn boek een tegendraadse analyse. Zijn stelling is dat de economie eigenlijk gaat over de vraag van goed en kwaad. Aan de hand van de oudste verhalen uit de mensheid laat hij zien dat ethiek altijd belangrijk geweest is in de economie. Maar de oude verhalen laten ook zien dat de mens altijd meer wil. De economische vooruitgang lijkt te worden gedreven door hebzucht, eigenbelang en dierlijke instincten. |
| 2016 |
| 24-01-2016 - Dirck Volkertsz. Coornhert: een radicale erasmiaan? : Jaap Gruppelaar |
| Mr. dr. Jaap Gruppelaar , filosoof-historicus en jurist en editor, vertaler en onderzoeker bij de Coornhert Stichting. Aan het begin van 16e eeuw begint een anderhalve eeuw durende godsdienststrijd in Europa. Erasmus (1466-1536) maakt de eerste schermutselingen van deze godsdienststrijd mee, voorziet de politieke ellende die eruit voortkomt en probeert met zijn philosophia christi de angel uit het conflict te halen. Dat lukt niet echt, want zodra hij uitlegt waarom hij zo'n afkeer heeft van polemiek, raakt hij betrokken in die polemiek. Hij wil onpartijdig zijn, feitelijk opent hij een radicaal perspectief juist met zijn pleidooi voor een christendom dat niets geeft om dogma's, ceremoniën en rites, maar zich richt op de praktijk van de naastenliefde, d.i. een attitude van medemen-selijkheid en mildheid, nederigheid en eenvoud. Ook Coornhert (1522-1590) verdedigt deze attitude als bij uitstek christelijk. Hij neemt uitdrukkelijk afstand van het gezag van de katholieke kerk, maar niet om een andere kerk dat gezag toe te kennen. |
| 21-02-2016 - Jeugdzorg in Nederland na de transitie: Leo Euser |
| Dr. Leo Euser is bestuurskundige en bedrijfseconoom. Hij is sinds begin 2002 actief in de jeugdzorg als (interim-)bestuurder en adviseur. De jeugdzorg mag zich sinds het midden van de jaren negentig verheugen in de nodige politiek-bestuurlijke en maatschappelijke aandacht. Het eerste leidde aanvankelijk in 2005 tot de Wet op de jeugdzorg. De belangrijkste ver-andering die deze Wet bewerkstelligde, was het ontstaan van de bureaus jeugdzorg. Precies 10 jaar later werd de Jeugdwet van kracht. De be-langrijkste 2 veranderingen die deze Wet bewerkstelligde, was het opheffen van de bureaus jeugdzorg en het overdragen van de verantwoordelijkheid aan de gemeenten. |
| 20-03-2016 - Ecologie en moraliteit, bezien door een evolutionaire bril: Mark van Vugt |
| Prof. dr. Mark van Vugt , hoogleraar evolutionaire psychologie, arbeids- en organisatiepsychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam en hoogleraar psychologie aan de University of Oxford. Het idee dat dat de mens zijn invloed op het milieu moet gaan beperken is tegenwoordig vrij algemeen geaccepteerd. Mark van Vugt poneert de stelling dat een verbeterd begrip van de ma-nier waarop onze menselijke natuur zich geleidelijk ontwikkeld heeft ons kan helpen om te komen tot betere programma’s en beter beleid voor de aanpak van milieuproblemen. |
| 18-09-2016 - De ethiek van migratie – de vluchtelingenstroom en de uitdagingen op korte en lange termijn: Tamar de Waal |
| Mr. Tamar de Waal, jurist en politiek filosoof, promoveert aan het Paul Scholten Centrum onder begeleiding van prof. Kymlica (Queen’s University, Kingston), Prof. De Wilde en dr. Pierik (Universiteit van Amsterdam) over ethiek van migratie, inburgeringsvereisten en democratisch burgerschap. De noodzaak om vluchtelingen op te vangen veroorzaakt woedende en angstige burgers. Vreemdelingenverdragen en mensenrechten acht men van een andere tijd te zijn. Er zijn ook andere burgers en andere opvattingen. Wat zijn, bekeken vanuit een ethisch vluchtelingenbeleid, de uitdagingen op korte en lange termijn ? |
| 16-10-2016 - Weerbare democratie - hoever reikt de tolerantie t.a.v. anti-democraten?: Bastiaan Rijpkema |
| Mr.dr. Bastiaan Rijpkema, jurist, rechtsfilosoof, publicist en universitair docent aan de Universiteit van Leiden. Mag een democratie zich verweren tegen antidemocraten – of is dát juist heel ondemocratisch? Democratie is waarschijnlijk het beste wat de politieke filosofie heeft voortgebracht. Toch is het geen rustig bezit: democratie bevat de ingrediënten voor haar eigen vernietiging. In onze polariserende samenleving staat ook de democratie onder druk. Zijn meest recente boek tevens promotieonderzoek is ‘Weerbare democratie, de grenzen van democratische tolerantie (2015)’. |
| 27-11-2016 - Slagvelden transformeren in speelvelden – het beteugelen van woede in een polariserende samenleving: Nico Koning |
| Drs. Nico Koning, andragoloog en docent filosofie en ethiek aan de Hogeschool van Amsterdam. Er is om ons heen een aantal verontrustende ontwikkelingen, die zich voor doen in de hele westerse wereld. Er lijkt sprake te zijn van een soort epidemie van woede, waarbij grenzen steeds verder verlegd worden. Waar komt die overmaat aan woede vandaan en hoe treden we die tegemoet ? Samen met Hans Achterhuis schreef hij ‘De kunst van het vreedzaam vechten (2014)’. |
